Media- en muziekrecht zijn twee verschillende rechtsgebieden die toch ook bepaalde zaken met elkaar gemeen hebben. Hieronder leggen wij jou verder uit wat deze rechten zijn en waarin ze verschillen en overeenkomen.
Hoe zijn deze twee rechten verwant?
Zowel bij muziek- als mediarecht gaat het om het recht op het opgenomen materiaal en het gebruik van dit materiaal. Bij muziekrecht gaat het hierbij om audio en bij media gaat het om elk medium, dus in schrift, audio en beeld.
In beide gevallen ligt het recht bij de betrokkenen. In het geval van muziek rechten hebben we het hier over de componist en tekstschrijver, de (uitvoerende) artiest(en), de producent, de muziekuitgever en Buma/Stemra.
Bij mediarecht zijn de betrokkenen de persoon of organisatie die bepaalde uitspraken gedaan heeft en de uitgever van deze uitspraken. Denk hierbij aan een documentaire of een interview in een tijdschrift.
Waarin verschillen media- en muziekrecht van elkaar?
Bij muziekrecht draait het erom wie wat voor rechten heeft op bepaalde muziek, wie bepaalt of iets openbaar gemaakt mag worden of niet en wat de verdeling van rechten is. In het geval van mediarecht ligt de focus meer op de botsing tussen vrijheid van meningsuiting en het recht op eer en goede naam en privacy.
In Nederland ligt het auteursrecht op de geschreven tekst of muziek in eerste instantie bij de componist(en) en tekstschrijver(s). De uitvoerende artiesten van dat nummer hebben vervolgens naburige rechten. Dit wil zeggen dat de artiesten recht hebben op een redelijke vergoeding bij openbaarmaking van de muziek.
In de meeste gevallen worden de auteursrechten gekocht door de muziekuitgever. Dit is niet hetzelfde als een platenmaatschappij. Deze handelt namelijk in de naburige rechten van een lied.
In het geval van mediarecht ben je bijvoorbeeld gefilmd voor een documentaire, maar ben je het achteraf niet eens over de manier waarop je in beeld bent gebracht. Of misschien ben je wel ongewild onderdeel van een uiting van iemand anders.
In dit geval gaat het dus niet over de verdeling van rechten en de verhandeling in rechten, maar of iemand het recht heeft om jou op een bepaalde manier neer te zetten en hiervoor schrift, geluid of beeld van jou te gebruiken.
Toekomstige ontwikkelingen
Het wordt verwacht dat in de toekomst muziekrechten nog meer geld op gaan brengen, met name door de exploitatie van deze rechten. Dit komt met name door de verwachte groei van streamingdiensten, zoals Spotify, en sociale platforms, zoals TikTok.
Betreft het mediarecht loopt de wetgeving nog achter de snelle technologische ontwikkelingen aan. Denk hierbij aan het gebruik van beelden door social influencers of de recente ontwikkelingen met AI en deep-fake technologie. Hierdoor is de regelgeving op het moment nog vrij complex.
Zorg altijd voor de juiste kennis
Wanneer je zelf de maken hebt met muziek- of mediarecht is het belangrijk dat je weet wat elk van deze rechten inhoudt. Zo bepaal je beter waar je recht op hebt en wat wel of niet redelijk is. Heb je het idee dat jouw rechten zijn geschonden? Vraag dan altijd eerst juridisch advies.
