De belastingaangifte is altijd een moment vol spanning. Maar hoe zit het nou eigenlijk met schenkingen? Moet je dan aangeven, is het inkomen en controleert de belastingdienst het ook?
Wat zijn schenkingen?
Met de Belastingdienst heb je elk jaar weer te maken. Inkomen, aangiften, toeslagen en soms ook schenkingen. We kennen natuurlijk het woord schenken wel, maar wat valt er precies onder een schenking in termen van de Belastingdienst? Een schenking is iets van waarde dat je zomaar van iemand krijgt. Meestal van een familielid, een vriend of een bekende. Het gaat bijvoorbeeld om een bedrag om je financieel een beetje te helpen. Zodat je bijvoorbeeld een huis of een auto kan kopen, schulden kan afbetalen of een reis kan maken. De gevers vinden het fijn om je wat te geven en hoeven er niks voor terug.
Maar bij een schenking gaat het niet alleen om geld. Het kan ook om andere bezittingen van waarde gaan dat weggegeven wordt. Het kan ook gaan om bijvoorbeeld sieraden, een kostbaar schilderij, een auto of een stuk grond. Eigenlijk kan het van alles van waarde zijn. Moet je deze schenkingen dan aangeven bij de belasting? Het zijn ten slotte giften, persoonlijk voor jou. Toch is er een heel systeem voor. Zo kennen we de Belastingdienst natuurlijk.
Wat mag wel en wat mag niet?
De Belastingdienst kennende, mag je niet te veel geld zomaar naar iemand anders overschrijven zonder dat daar belasting over betaald moet worden. Dat is ook het geval met schenken. En er zijn bepaalde regels als het gaat om het schenken aan familie of aan anderen. Zo mogen ouders bijvoorbeeld meer geld schenken aan hun kinderen dan een opa of oma aan hun kleinkind.
Schenken aan kinderen
Ouders mogen hun kinderen elk jaar een schenking geven. Dit jaar, 2022, is het belastingvrije schenkbedrag €5.677,- ten opzichte van €6.604,- vorig jaar. Doen ze vaker in het jaar een schenking? Dan moet je de bijdragen bij elkaar optellen. Dat bedrag moet dan onder de €5.677,- zitten, anders moet er belasting betaald worden over het totale geschonken bedrag. Zijn je ouders gescheiden? Dan wordt vaak alles rondom het kind officieel geregeld en gescheiden gehouden. De belasting werkt weer niet zo. Zij zien je ouders als één schenker. Krijg je dus een bedrag van beide ouders? Dan moeten die schenkingen ook bij elkaar opgeteld worden en onder de €5.677,- zitten.
Eén keer een groot bedrag
Dan is er nog een uitzondering op de regel. Eén keer in je leven mag je een grotere schenking doen, waar je geen belasting over hoeft te betalen. Dat is van een ouder aan een kind en dat bedrag is maximaal €27.231,- in 2022. Dat bedrag was €26.881 in 2021. Dus ook die bedragen verschillen per jaar.
Dan zitten er nog een aantal regels aan verbonden: je bent tussen de 18 en de 40 als je de schenking ontvangt, waarop de dag van de veertigste verjaardag nog meetelt. Je ouders mogen niet nog eens €5.677 in datzelfde jaar belastingvrij schenken. Je partner of jijzelf heeft niet eerder een ‘verhoogde vrijstelling’ gebruikt voor een schenking van je ouders. Ook hierbij geldt dat de ouders als één schenker worden gezien. Los van elkaar kunnen ze dus niet beide zo’n bedrag schenken. Als dat wel gebeurt, zal je na het overschrijden van de €27.231,- belasting moeten betalen.
Heb je een partner?
Dan moet er ook nog rekening gehouden worden met een partner. Want, ben je samen met iemand en is deze persoon ook je fiscale partner? Dan worden schenkingen, inkomen en bezit samen meegeteld voor jullie gezamenlijke inkomen. Heb je dus een jaar waarin jouw ouders en je schoonouders jullie geld willen schenken? Moet je er samen voor zorgen dat dat bedrag niet boven €5.677,- uitkomt. In ieder geval, als je niet extra belasting wil betalen over dat bedrag.
Hoe controleert de Belastingdienst schenkingen?
Oké, dat zijn nou wel een heleboel regels over hoe en wat met allerlei verschillende bedragen. Maar hoe controleert de Belastingdienst deze schenkingen dan? Het antwoord is: helemaal niet. Ze kunnen nooit bijhouden wie wat allemaal schenkt en of alle bedragen tot in de puntjes kloppen. Natuurlijk gaat het makkelijker bij de grote bedragen die je ouders één keer in je leven kunnen schenken. Maar alle kleine jaarlijkse schenkingen, die misschien zelfs wel verdeeld zijn over verschillende maanden en soms ook gewoon in biljetten doorgegeven worden, zijn een stuk moeilijker na te gaan dan de grote bedragen.
Dan vraag je je misschien af: als ze het toch niet controleren, waarom zou ik het dan überhaupt vrijwillig aangeven bij de Belastingdienst. Een hele logische gedachte, waar de Belastingdienst natuurlijk ook wat op gevonden heeft. Iedereen doet namelijk jaarlijks inkomstenbelasting. Het is soms een beetje eng, maar ja, ze weten heel veel van je. Wat je verdient, bij wie je werkt, hoeveel extra geld naar je bankrekening overgeschreven is. Het is allemaal elk jaar rond maart weer terug te vinden in je persoonlijke account van de Belastingdienst. Dus mocht je denken weg te komen met wat extra gratis schenkingen? Think again. Als er jaarlijks flinke bedragen verdwijnen, hebben ze echt wel door dat het geld ergens heengaat.
Naar aanleiding van de inkomstenbelasting wordt gekeken of iedereen verdient wat ze zouden moeten verdienen. Zijn er rare gaten, grote bedragen of veel overboekingen die ook wat anders zouden kunnen betekenen dat gewoon geld overmaken? Dan duikt de belastingdienst er dieper op in. Zo hebben ze elk jaar na de aangiftes inkomstenbelasting weer flink wat te doen.
Waarom is er schenkbelasting?
Dan nog de vraag: waarom is er eigenlijk schenkbelasting? Mensen hebben gewerkt voor hun geld. Waarom kunnen ze zelf niet weten wat ze met dat geld doen? Door het invoeren van schenkbelasting, voorkomt de belastingdienst dat er zomaar grote bedragen overgeheveld worden naar iemand anders. Door de schenkingsheffing wil de Belastingdienst ervoor zorgen dat rijke ouders niet al hun geld schenken en zo erfbelasting ontduiken. Toch is dit in de praktijk bijna niet te voorkomen.
Hoeveel schenkbelasting betaal je?
Dan de grote vraag die we nu allemaal willen stellen: hoeveel schenkbelasting betaal je dan over zo’n bedrag? Er zijn twee categorieën: onder €130.424 en boven €130.425 en meer. Per categorie zijn er weer twee categorieën: partner en (pleeg- of stief)kinderen en overige personen. Onder de €130.242 betaal je 10% voor categorie partner + kinderen en 30% voor overige personen. In de categorie €130.425 en meer betaal je 20% voor partner + kinderen en 40% voor overige personen. De meeste van ons zullen in de 10% categorie vallen, maar met een beetje slim schenken, betaal je heel wat minder belasting.